De of het ijs: wat is nu correct?

Het juiste lidwoord voor de of het ijs hangt af van de betekenis: als je het hebt over bevroren water, is het altijd “het ijs”. Maar ook als je het nagerecht bedoelt dat gemaakt is van ijs, gebruik je “het” (zoals in “het vanille-ijs”). In de Nederlandse taal wordt dus altijd voor “het” gekozen bij beide betekenissen. Wil je meer weten over lidwoorden bij andere woorden? Kijk dan eens bij de of het water of vergelijkbare artikelen.

De of het ijs: spelling en grammatica uitgelegd

Er bestaat regelmatig verwarring over het juiste lidwoord bij “ijs”. In het Nederlands is “ijs” altijd een het-woord. Dit geldt niet alleen voor natuurijs (bevroren water op bijvoorbeeld een sloot), maar ook voor het eetbare ijs dat je bij de ijssalon koopt. De juiste vorm is dus altijd “het ijs”, en “de ijs” is ongrammaticaal. Meer weten over het gebruik van lidwoorden? Bekijk het overzicht op lidwoorden in het Nederlands.

Waarom zeggen we altijd het ijs en niet de ijs?

“IJs” hoort bij de zogenaamde het-woorden, net als “het boek” of “het idee”. Dit zijn zelfstandige naamwoorden waarvoor altijd “het” wordt gebruikt als bepaald lidwoord. In tegenstelling tot woorden als “tafel” (“de tafel”) of “auto” (“de auto”) kun je bij “ijs” niet kiezen voor “de”. Het gebruik van “het” klinkt daarom voor moedertaalsprekers volkomen logisch. Zie ook het artikel over de of het idee voor soortgelijke voorbeelden.

Foutgebruik: komt de ijs ooit voor in spreektaal?

Hoewel “het ijs” correct is, hoor je soms vooral bij jonge kinderen of anderstaligen per ongeluk “de ijs”. Dit gebeurt weleens in informele spreektaal of regionale dialecten, maar het wordt algemeen als fout beschouwd in standaardtaal. Het is belangrijk om in geschreven én formele taal altijd “het ijs” te gebruiken. Wil je meer fouten voorkomen? Lees dan meest gemaakte taalfouten Nederlands.

Ezelsbruggetje voor het juiste lidwoord bij de of het ijs

Twijfel je over “de of het ijs”? Denk dan aan de zin “een bolletje ijs”, waarbij “het” het natuurlijkst klinkt. Ook kun je onthouden dat veel stoffen en materialen, zoals “water”, “goud” en “ijs”, standaard het-woorden zijn. Oefen met een lijst met het-woorden om duidelijkheid te krijgen bij dit soort twijfelwoorden.

Meervoud en verkleinwoord van de of het ijs

We spreken zelden over een meervoud van “ijs”, omdat het meestal als een massa wordt opgevat. Toch mag je “ijssoorten” gebruiken wanneer je verschillende soorten bedoelt, zoals “roomijs” of “waterijs”. Het verkleinwoord van “ijs” is “ijsje”, en het blijft ook dan een het-woord: “het ijsje”. Vergelijkbaar met ijs zijn bijvoorbeeld de verkleinwoorden van brood (“het broodje”) en vlees (“het hapje”).

Veelgestelde vragen over de of het ijs

Kan ik ooit zeggen de ijs?

Nee, het is niet correct om “de ijs” te zeggen in het Nederlands. Gebruik altijd het lidwoord “het” bij “ijs”, onafhankelijk van de betekenis.

Waarom verwarren mensen de of het ijs?

Sommige mensen raken in de war omdat bepaalde voedingsmiddelen wel een de-woord zijn, zoals “de slagroom” of “de kaas”. Toch geldt voor “ijs” altijd “het”. Bekijk top-100 het-woorden voor andere voorbeelden.

Hoe onthoud ik de regel van de of het ijs eenvoudig?

Onthoud dat “ijs” net als “water” een het-woord is: je zegt “het water” en dus ook “het ijs”. Lees meer over verwante woorden in het artikel de of het water.

Samengevat is het altijd correct om te spreken van “het ijs” en nooit “de ijs”. Onthoud het ezelsbruggetje of raadpleeg onze lijst met het-woorden als je twijfelt. Gebruik het exacte zoekwoord de of het ijs met vertrouwen in zowel spreek- als schrijftaal!